نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یزدان کیوانی  ¹
•  
• صدیقه محمودی ²
•  
• سالار درافشان ¹
•  
• منصوره ملکیان ¹

¹ دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان 8415683111، ایران

² کارشناس ارشد شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ‏اصفهان، ایران

 10.30473/eab.2023.31495.1530

چکیده

از ایران تا کنون ۱۳ گونه از جنس Alburnoides گزارش شده که در پژوهش حاضر وضعیت آرایه‌شناختی گونه‌های A. petrubanarescui، A. namaki، nicolausi .A، A. idignensis،A. eichwaldii و A. qanati با استفاده از صفات ریخت‌سنجی نسبی و شمارشی و ژن سیتوکروم b مورد ارزیابی قرار گرفت. صفات ریخت‌سنجی و شمارشی در ۱۴۴ نمونه بررسی شد. در مطالعات مولکولی سه نمونه از محصول پی.سی.آر هر گونه توالی‌یابی شد. در تجزیه به مؤلفه‌های اصلی صفات نسبی اندازشی هم‌پوشانی بالایی بین گونه‌ها مشاهده شد، اما تا حدودی A. nicolausi و A. idignensis براساس مؤلفه اول و A. petrubanarescui و A. idignensis براساس مؤلفه دوم از همدیگر تفکیک شدند. در صفات شمارشی نیز به نسبت کم‌تری همپوشانی دیده شد. گونه‌های A. nicolausi و A. idignensis براساس مؤلفه اول از یکدیگر مجزا شدند و گونه A. eichwaldii براساس مؤلفه دوم از سایر گونه‌ها جدا شد. در تجزیه خوشه‌ای صفات نسبی اندازشی دو گونه A. namaki و A. nicolausi و هم‌چنین دو گونه A. qanati و A. eichwaldii شباهت بیش‌تری با یکدیگر داشتند، اما در صفات شمارشی، دو گونه A. qanati و A. eichwaldii دارای شباهت بیش‌تری با یکدیگر بودند. در تجزیه داده‌های مولکولی گونه‌های A. eichwaldii و A. petrubanarescui بیش‌ترین شباهت (99 درصد) و گونه A. idignensis (85 درصد) بیش‌ترین تفاوت را نسبت به دیگر گونه‌ها نشان دادند. هم‌چنین درخت‌های فیلوژنی حاصل از روش‌های حداکثر احتمال و حداکثر پارسیمونی، گونه A. idignensis را از دیگر گونه‌ها مجزا کرد و دو گونه A. eichwaldii و A. petrubanarescui قرابت بیش‌تری با یکدیگر داشتند.

کلیدواژه‌ها

• تاکسونومی
•  
• ماهی خیاطه
•  
• صفات ریخت‌سنجی
•  
• صفات شمارشی
•  
• سیتوکروم b